27 Nisan 2008 Pazar

SPORLULAR(Sporozoa)

  • İnsanlarda ve hayvanlarda parazit olarak yaşarlar.
  • Hareket için özel organelleri yoktur.
  • Eşeyli ve eşeysiz çoğalabilirler.
  • En iyi bilinen örneği insanda sıtma hastalığına sebep olan sıtma plazmodyumudur.
  • Bir göl suyu içinde bir hücreli olan diyatomeler, koloni halinde yaşayan volvoks ve pandorina ile spirojirler su içinde yaşayan bitkilerdir.
  • Tek hücreli hayvanlarla çok hücreli hayvanlar arasında geçit teşkil eden yeşil su yosunları (Pandorina’lar) ve Volkoles’ler vardır.
  • Yeşil su yosunlarında 16 tek hücre bir araya gelip zarla çevrilmiştir; ama her hücre bağımsızdır. Aralarında iş bölümü yoktur.
  • Volkoleslerde ise on bine yakın hüre bir araya gelmiş; üreme, hareket ışığı alma görevleri ayrı ayrı hücre grupları tarafından yapılmıştır. Bir bakıma Volkoles çok hücrelilerin en basitidir.
  • Sıtma plazmodyumu ‘anofel’ denilen sivrisineklerin tükürük bezinde yaşar. Sivrisineğin insanın kanını emmesiyle insana bulaşır. İnsanda ‘sıtma hastalığı’ yapar.
  • Sıtma hastalığı ‘kinin’ denilen ilaçla tedavi edilir.
  • Örnekler:

    *Eimeria avium: Tavuk bağırsaklarında parazit olarak yaşar. İshale neden olur.
    *Plasmodium vivax: İnsanlarda Tertiana denilen sıtmaya neden olur.
    *Nosema bombycis: İpek böceği tırtıllarının organlarında parazittir.
    *Sarcocystis mischerina: Domuzların bazen de diğer memeli hayvanların ve insanların kas hücreleri arasında yaşar.
    *Plasmodiummalaria: İnsanlarda Guartana denilen sıtmaya neden olur.
    *Plasmodium falciparum: İnsanlarda Tropik sıtma hastalığına neden olur.
    *Nosema apis: Arıların bağırsak epiteli içinde hücre içi parazittir. İshale neden olur.

Hiç yorum yok: